Tabor – miasto jest przede wszystkim obowiązkowym przystankiem dla tych turystów, którzy pragną zrozumieć skomplikowaną historię Czech, chociaż dobrze będą się tam czuli podróżnicy lubiący spacerować wąskimi uliczkami zabytkowej starówki. Pierwsza osada celtycka powstała w tym miejscu około 100 r. p.n.e., natomiast zamek otoczony kanałem wodnym Jordan, założony przez Przemysła Ottokara II, datowany jest na XIII wiek. Istotnym okresem dla historii miasta był z kolei rok 1420, kiedy pojawili się husyccy uciekinierzy z Pragi zwani „taborytami”, a ich przywódca, Jan Zizka, kazał wznieść miasto o nazwie biblijnej góry Tabor. Podczas potopu szwedzkiego okolice padły łupem Skandynawów, a w latach późniejszych zawładnęły nimi wojska francuskie i pruskie. O czasach dawnej świetności przypomina starówka ciasno objęta częściowo zachowanymi murami miejskimi. Na rynku dumnie stoi pomnik Jana Zizki otoczony pięknymi, renesansowymi domami, kościół i wieża ratuszowa. Pełne interesujących eksponatów związanych z historią miasta i regionu jest Muzeum Husyckie, z którego można wyruszyć na zwiedzanie intrygujących podziemi służących przed laty za schrony i magazyny żywności. Jednym z ważniejszych zabytków jest kościół Przemienienia Pańskiego zbudowany w stylu późnogotyckim w XV stuleciu. Warto wspiąć się na wysoką wieżę, by spojrzeć na miasto z góry i wypatrzyć główny ciąg handlowy, którym jest ulica Prazska pełna zabytkowych kamieniczek, sklepów i restauracji. Do ciekawostek Taboru należą także: zabytkowa Wieża Wodna, zamek Kotnov służący od 1611 r. jako browar i XV-wieczna brama Bechynska mieszcząca dobrze zorganizowane muzeum średniowiecza. Zwiedzanie miasta może być nieco utrudnione pod względem orientacyjnym, a to dlatego, że stworzono taki układ ulic, w którym wojska przeciwnika niejednokrotnie się gubiły. Dobra mapa z pewnością się przyda.
Bechyne – interesujące jest z pewnością samo położenie niewielkiego uzdrowiska na krawędzi głębokiego kanionu rzeki Luznicy. Turyści pojawiają się tam ze względu na zamek, który jako renesansowa konstrukcja obronna służył przez lata rodowi Rozmberków. Zwiedzić można kilka komnat z renesansowymi freskami oraz apartamenty używane przez członków rodziny. Po zwiedzaniu przychodzi czas na odrobinę wytchnienia w zamkowym parku skrywającym zabytkowy spichlerz prezentujący galerię obrazów. Warto także wybrać się na spacer do centrum, gdzie dodatkowo zobaczyć można kościół św. Macieja z wieżą widokową oraz Muzeum Pożarnictwa.
Pisek – Czesi mówią na to piękne miasto, położone na brzegach rzeki Otavy, „brama Czech Południowych” i nie ma w tym nic dziwnego, gdyż jego urok potrafi pozytywnie zaskoczyć każdego szanującego się turystę Nazwa Pisek wzięła się od złotonośnych piasków rzecznych, przy których zlokalizowały się pierwsze osady i szybko zaczął rozwijać się handel. Miasto i zamek powstały już w XIII wieku, niemniej dynamiczny rozwój zahamowała „wojna trzydziestoletnia” z XVII wieku oraz zajęcie przez wojska francuskie w trakcie walk o austriacką koronę. Z pewnością najważniejszym zabytkiem, który ostał się po dawnych czasach i przyciąga turystyczne oczy, jest kamienny most. Ponad stumetrowej długości konstrukcję ozdobiono barokowymi figurami, dlatego nietrudno zauważyć podobieństwo z praskim mostem Karola. Po zdrobnieniu kilku zdjęć na mostowej przeprawie przez Otavę można ruszyć na zwiedzanie rynku i okolic. Na uwagę z pewnością zasługują pozostałości średniowiecznego zamku, muzeum miejskie i schowany w rogu rynku zabytkowy, ale niepozorny kościół Podwyższenia Krzyża Świętego.
Chynovska jaskinia – w Czechach nie ma zbyt wielu jaskiń udostępnionych zwiedzającym, dlatego warto pokusić się o zwiedzanie unikalnego systemu jaskiniowego pełnego podziemnych kopuł ozdobionych stalaktytami i stalagmitami. Podziwiać można przykładowo skalne organy i Kopułę Proska z jeziorkiem, a zwiedzaniu towarzyszą opowieści przewodnika o ludziach pierwotnych zamieszkujących podziemia przed wiekami.
Prachatice – w rejon Szumawy najlepiej wybrać się ze średniowiecznego miasteczka Prachatice, słynącego przed wiekami z handlu solą i perłą. Ważną rolę w gospodarczym rozwoju odegrał przy tym prowadzący do Bawarii Złoty Szlak, dzięki któremu przez miasto przechodziły wszystkie towary transportowane do Czech. Przez Dolną Bramę składającą się z dwóch części wchodzi się na starówkę, której turystycznym sercem jest rynek z domami ozdobionymi czeskim „sgraffito”, czyli rodzajem dosłownie „wyskrobanych” dekoracji. Warto skierować wzrok na stary i nowy ratusz, kamienicę Rumpaluv Dum, XVI-wieczny Sittruv Dum i dom Książęcy. Z dawnych lat przetrwał także kościół św. Jakuba oraz pobliski Dom nr 31 szczycący się najpiękniejszym sgraffitem w mieście, ukazującym Ostatnią Wieczerzę.
Zamek Hluboka – twierdza wybudowana nad Wełtawą, na wyniosłym skalnym urwisku, ma w sobie tyle uroku, że warto tam pojechać za wszelką cenę. Po drodze na wzniesienie można podziwiać wspaniałe widoki na Szumawy i widoczną w oddali górę Klet. Historia jednego z najpiękniejszych neogotyckich zamków w Czechach sięga XIII wieku, w którym to Wacław I kazał wybudować warownię Fromberg, będącą przez kolejne stulecia siedzibą wielu możnowładców. Zamek w wieku XVIII został gruntownie przebudowany w stylu barokowym przez rodzinę Schwarzenbergów, natomiast część zmian architektonicznych widocznych obecnie, budowla zawdzięcza wiedeńskim architektom zafascynowanym angielskim Windsorem. Wejścia do zamku bronią dwie wieże w postaci figur szachowych, natomiast nad główną bramą widnieje herb rodziny Schwarzenbergów, czyli wrona dziobiąca głowę Turka. Zwiedzającym udostępniono ponad setkę komnat o różnym przeznaczeniu i z najrozmaitszym wyposażeniem. Dostępne są także wspaniałe dziedzińce, na których można odpocząć podczas zwiedzania, stajnie oraz Południowoczeska Galeria M. Alesa poświęcona między innymi twórczości XVII-wiecznych mistrzów flamandzkich oraz artystom współczesnym. Fantazyjną budowlę przypominającą zamki z bajek warto odwiedzić po zmroku, kiedy zwiedzaniu towarzyszy mistyczna aura i gra świateł stworzonych przez widowiskowe oświetlenie.
Kraina zamków – Czechy Południowe słyną z przepięknych zamków rozrzuconych wokół Czeskich Budziejowic. Wspaniałe budowle reprezentują różne style architektoniczne mogące zaskoczyć niejednego miłośnika historii sztuki, dlatego w planie zwiedzania można uwzględnić szlak tych najciekawszych. Warto zajechać do Orlika, gdzie w pięknej pagórkowato-leśnej okolicy nad Wełtawą wznosi się zamek z XIII w., kilkukrotnie przebudowywany przez kolejnych właścicieli. Solidna konstrukcja o kremowej barwie niekoniecznie musi się podobać z zewnątrz, niemniej można zajrzeć do środka, gdzie udostępniono między innymi salę rycerską i bibliotekę. Interesujący jest także zamek Zvikov zwany „królem czeskich grodów”, którego mury wzniesiono na stromej skarpie wąskiego międzyrzecza w widłach Wełtawy i Otavy. Historia budowli związana jest z XIII wiekiem i Przemyślidami, niemniej obecne zabudowania, oprócz potężnej baszty, pochodzą z późniejszych okresów. Na krótkim spacerze zwiedzić tam można między innymi muzeum, kaplicę z XVI-wiecznymi freskami i tzw. zieloną komnatę obrazującą dworską kulturę średniowiecznych rycerzy. Pod nazwą Cervena Lhota skrywa się wyjątkowy zameczek położony na środku jeziora nieopodal miejscowości Destna. XVI-wieczne, różowordzawe mury wyglądają w leśnej scenerii baśniowo, tym bardziej że prowadzi do nich brukowana grobla, a zamkowa bryła odbija się mistycznie w toni głębokiego jeziora. Pałac Kratochvile wzniesiono w XVI wieku dla estetycznej przyjemności Wilhelma von Rozmberka (burgrabiego praskiego i wielkiego szambelana Królestwa Czech) i taką właśnie satysfakcję można odczuć podczas oglądania renesansowej budowli zachowanej w nienaruszonym stanie. Doskonała symetria wykonania, zdobione wnętrza i cudowne ogrody są kwintesencją dawnej architektury. Na zwiedzanie warto zabrać dzieci, gdyż we wnętrzach pałacu mieści się Muzeum Filmu Animowanego.
Kraina stawów – okolice miasta Trebon związane są ze stawami rybnymi, które według wzmianek zaczęto zakładać już w wieku XII. Podmokłe tereny podlegały początkowo pod klasztory, a hodowla głównie karpia rozwinęła się przez kolejne stulecia na dobre. Opracowywano coraz to nowsze metody hodowlane zwiększające wydajność i łączące stawy w jeden wielki kompleks. Dzisiejsze okolice Trebon to około 500 stawów połączonych w kilkanaście kompleksów wpisanych na Listę Dziedzictwa Przyrodniczego UNESCO. Ku uciesze turystów i miłośników dzikiej przyrody wyznaczono tam ścieżki dydaktyczne, trasy spacerowe i punkty widokowe.
Trebon – stolica regionu Trebonsko – bagnistego obszaru obejmującego stawy rybne tworzone już od XII wieku, jest interesującym miasteczkiem leżącym na trasie tzw. Miast Róży związanych z rodziną Rozmberków i Schwarzenbergów. Na przestrzeni lat dwa rody rozbudowywały system obronny nie do zdobycia, niemniej sytuacja uległa zmianie po „wojnie trzydziestoletniej” hamującej rozkwit gospodarczy regionu. System stawów, zapór i kanałów pozostał prawie niezmieniony do dziś i został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Przyrodniczego UNESCO, a tradycje związane z połowem karpia są nieustannie kultywowane. Na owalną starówkę miasta Trebon można wejść tylko przez zachowane bramy, mijając przy jednej z nich browar Regent warzący piwo od czasów nadania praw miejskich. Podłużny rynek okolony ładnymi kamienicami wyróżnia się białą wieżą ratuszową, budynkiem hotelu „Bily konicek”, renesansową studnią oraz kolumną maryjną z XVIII wieku. Szczególnie w lecie warto zatrzymać się na chwilę w którymś z przyjemnych ogródków piwnych, by uraczyć się złocistym trunkiem. Rozmberkowie zbudowali górujący nad miastem zamek, w którym ostatni z rodu, Peter Volk, zgłębiał tajemnice alchemii. Wewnątrz znajdują się dwa dziedzińce, a na zwiedzających czeka kilka wariantów tras poprowadzonych przez poszczególne pomieszczenia.
Jindrichuv Hradec – niedaleko granicy z Morawami znajduje się przyjemne miasteczko, w którym turyści znajdą wszystko, czego im trzeba. Zaraz po otrzymaniu praw miejskich w 1293 było to najbogatsze miasto w Czechach, zawdzięczające swój sukces gospodarczy położeniu na skrzyżowaniu dróg handlowych oraz rozwinięciu handlu i rzemiosła. Grodu nie zniszczyły „wojny husyckie” ani „wojna trzydziestoletnia”, niemniej tragiczne skutki przynosiły pożary szalejące w XVIII wieku. „Perełką” dla zwiedzających mogą okazać się wnętrza niepozornego zamku, które można zwiedzać w kilku wariantach tematycznych, obejmujących między innymi barokowe sale, średniowieczne fragmenty i renesansowe części kompleksu. Po zwiedzeniu zamku warto podążyć wąską uliczką na główny plac namesti Miru, gdzie można dobrze zjeść, napić się piwa, przyjrzeć ratuszowi i kolumnie Świętej Trójcy, a na koniec ocenić freski z kościoła Wniebowzięcia NMP. Małe dzieci przy okazji warto zabrać do Muzeum Okręgowego, w którym znajduje się imponująca, ruchoma szopka uchodząca za jedną z największych na świecie.
Holasovice – wyjątkowy i sielski klimat można poczuć w niewielkiej wiosce wpisanej na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO dzięki unikalnej, barokowej architekturze ludowej zwanej również wiejskim barokiem. Interesujące domostwa pochodzą z lat 1840-80, aczkolwiek historia wsi sięga XIII i XIV wieku, kiedy osadnicy z Austrii i Niemiec budowali pierwsze domostwa. Zachowała się między innymi szkoła, kuźnia i kaplica, a najciekawsze budynki znajdują się na małym placyku z niewielkim stawem. Do wioski najlepiej przyjechać pod koniec lipca, kiedy odbywa się uroczysty jarmark Selske slavnosti.
Rabi – miasteczko nie byłoby ciekawe dla turystów, gdyby nie kamienne ruiny gotyckiej twierdzy piętrzące się na stromy wzgórzu. Są to największe tego typu pozostałości w Czechach i pochodzą z XIV wieku. Podczas wojen husyckich, w 1421 r., twierdza wpadła w ręce „taborytów”, a kilkaset lat później została odbudowana przez zakon benedyktyński. Do wyboru jest kilka tras spacerowych poprowadzonych między innymi na wysokie mury z piękną panoramą okolicy. Podczas sezonu wakacyjnego w trakcie zwiedzania można dodatkowo trafić na widowiskowe pokazy sokolników.
Elektrownia Temelin – dosyć nietypowa „atrakcja turystyczna”, którą zainteresują się jedynie pasjonaci energetyki jądrowej. W pobliżu Temelina znajduje się elektrownie jądrowa, której fragment udostępniono turystom do zwiedzania. Chociaż do środka elektrowni nie można wchodzić, na zwiedzających czeka muzeum prezentujące materiały poświęcone elektrowni i jej przeznaczeniu.
Czeski Krumlov – prawdziwe eldorado dla turystów zafascynowanych średniowieczem. Niewielka miejscowość położona w dolinie Wełtawy jest równie często odwiedzana jak Praga i dzięki zabytkowemu charakterowi została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. To historyczne miasto pozostaje w pamięci na długi czas, tym bardziej że jest najpiękniejszym miastem tzw. Linii Miast Róży – urokliwych średniowiecznych miasteczek, których określenie pochodzi od herbów rodów Hradców i Rozmberków, władających przed laty Szumawami. Z pewnością warto zapoznać się z rysem historycznym miasta sięgającym 1253 r., kiedy ród Vitków budował pierwszy zamek. Z kolei dzięki rodowi Rozmberków rozrosło się podgrodzie, a miasto stało się ośrodkiem administracyjno-kulturalnym. Na stałe zadomowili się tam liczni alchemicy, którzy podobno wynaleźli eliksir młodości. Nad miastem góruje wspomniany ogromny zamek, będący największą atrakcją i jednym z największych tego typu kompleksów w Europie. Prowadzi do niego mostek zawieszony nad fosą, z którego od razu można zrobić zdjęcie charakterystycznej wieży zamkowej. Pokonując kolejne dziedzińce wchodzi się w fascynujący świat kilkudziesięciu budynków z wnętrzami utrzymanymi w barokowym i rokokowym stylu. Zamek można zwiedzić dwoma trasami turystycznymi poprowadzonymi dziedzińcami między innymi do: przebogatych komnat Rozmberków, Sali Balowej, teatru, magazynu soli i labiryntu piwnic. Warto także poświęcić czas na wizytę w prześlicznych ogrodach zamkowych, w których można wypocząć po kilkugodzinnej wędrówce. Dla turystów spragnionych zimnego Primatora najlepszym miejscem jest przyzamkowa „hospoda”, w której piwo podaje Biała Dama z zamku, której duch znany jest w całych Czechach za sprawą pewnej legendy. Za życia Berta z Rozmberku została zmuszona do poślubienia starego hrabiego, którego wcześniej zdradziła z młodszym kochankiem i za swój niecny czyn służy ludziom do dzisiaj. Twierdzę z zasadniczą część urokliwej starówki, mieszczącej się w zakolu Wełtawy, łączą mosty. Podczas spaceru krętymi uliczkami łatwo jest się zgubić, niemniej punktem orientacyjnym może być zawsze namesti Svornosti – urokliwy ryneczek w centrum. Najlepiej pojawić się tam po zmroku, kiedy nastrojowe światło z latarni ulicznych sprzyja poszukiwaniu najlepszych pubów. Wśród kamieniczek na rynku króluje ratusz z XVI w. z groźnym, ale pasjonującym Muzeum Narzędzi Tortur, a także zabytkowa kolumna maryjna ustawiona pośrodku placu. Za dnia restauracje, ogródki piwne i sklepy z pamiątkami oblegane są przez turystów, którzy później podążają na zwiedzanie kościoła Wita i Muzeum Regionalnego prezentującego między innymi model miasta i pamiątki związane z Szumawami. Tuż obok znajduje się ulica Horni, nad którą przerzucono most o kilku poziomach, z kolei innymi ciekawostkami starówki są: Muzeum Figur Woskowych, Dom Bajek i Centrum Sztuki Egona Schilego – wiedeńskiego malarza zauroczonego miastem i tamtejszymi kobietami. Jeżeli ktoś dysponuje nieograniczonym czasem, może z powodzeniem podążyć do dzielnicy Latran, w której dodatkowo warto obejrzeć klasztor Klarysek z XIV w., kościół Bożego Ciała, Muzeum Marionetek i Browar Eggenberg. Z przewodnikiem dodatkowo można zwiedzić całkiem interesującą kopalnię grafitu. Z uwagi na zabytkowy i zaangażowany turystycznie charakter miasta, nie brakuje tam hotelików, pensjonatów, kwater prywatnych i wybornych restauracji.
Kanał Schwarzenberski – na przełomie XVIII i XIX wieku wybudowano długi na 50 km kanał mający spełniać funkcje transportowe. Na jego trasie znalazły się liczne śluzy i zapory, a nawet tunel przecinający pasmo górskie. Obecnie okolica kanału naszpikowana jest trasami pieszymi i rowerowymi, które prowadzą do wyjątkowo pięknych zakątków.
Kasperskie Hory – niewielka miejscowość jest dobrą opcją wypadową do zwiedzania okolic za sprawą bazy noclegowej przygotowanej na przyjęcie miłośników trekkingu i kolarstwa górskiego. Na niewielkim ryneczku znajduje się kościół i renesansowy ratusz, a zwiedzić można Muzeum Motocykli, Muzeum Szumawy i wystawę czeskich zabawek. Największą atrakcją jest jednak widoczny z daleka zamek Kasperk wzniesiony w XIV wieku przez Karola IV. Widoki z zamkowych baszt i murów z całą pewnością wywołają turystyczne emocje i będą tematem opowieści po powrocie z wakacji.
Divci kamen – gratka dla miłośników średniowiecznych fortyfikacji. Na malowniczo położonym wzgórzu, obmywanym przez nurt Wełtawy, można przespacerować się między ruinami twierdzy i spojrzeć na skalistą przepaść. Zamczysko w wieku XIV wznieśli Rozmberkowie, których historię opowiadają tablice rozmieszczone na ścieżce dydaktycznej.
Vimperk – historia miasta o aspiracjach kurortu związana jest z istnieniem vimperskiego zamku wzniesionego w XIII w. oraz rozwojem szklarstwa. Krótka wycieczka po mieście zabiera turystów na ciekawą trasę obfitującą w ładne widoki. Stromymi schodkami można dotrzeć na dziedziniec zamkowy, przy którym działa winiarnia i przyjrzeć się zabytkowemu kościołowi Nawiedzenia NMP z nietypowym układem architektonicznym. Po skorzystaniu z dobrodziejstw lokalnej gospody można dodatkowo wybrać się na zwiedzanie fragmentów murów obronnych z basztami pochodzącymi z XV stulecia. Ze względu na bazę noclegową Vimperk uchodzi za dobry punkt wypadowy w okoliczne góry.
Jezioro Lipno – tzw. „czeskie morze” za sprawą rozmiarów, pięknej przyrody i doskonałej bazy turystycznej jest idealnym miejscem na spędzenie co najmniej kilku dni lub nawet całego urlopu. Największy akwen w Czechach powstał w latach pięćdziesiątych XX wieku, na skutek ograniczenia zaporą rzeki Wełtawy. Na długości blisko 50 km i szerokości 10 km można znaleźć liczne ośrodki wypoczynkowe, wypożyczalnie sprzętu żeglarskiego i trasy rowerowe połączone z sąsiednią Austrią i Niemcami. Hotele, pensjonaty i domy wczasowe można znaleźć w takich miejscowościach jak: Frymburk, Lipno nad Vltavou, Horni Plana czy Dolni Vltavice. W okolicy najczęściej pojawiają się turyści poszukujący rodzinnego wypoczynku, miłośnicy dzikiej przyrody oraz entuzjaści sportów wodnych i wycieczek turystyczno-krajoznawczych.
Zlata Koruna – niedaleko Czeskiego Krumlova można zwiedzić interesujący klasztor Cystersów ufundowany w XIII wieku przez Ottokara II. Mini-szlak spacerowy prowadzi turystów przez wnętrze kościoła Wniebowzięcia NMP z barokowym wyposażeniem, salę kapitularną z imponującym sklepieniem, zdobioną sztukaterią bibliotekę i pomieszczenia przeznaczone na Południowoczeskie Muzeum Literatury.
Blansky Les – idealny zakątek dla miłośników dzikiej przyrody i amatorów pieszych wędrówek. Najwyższym szczytem niewielkiego pasma górskiego pokrytego gęstą puszczą jest Klet (1083 m n.p.m.). Dotarcie do tego punktu jest o tyle polecane, iż można spojrzeć na okolicę z najstarszej wieży widokowej w Czechach. Na szczyt można wejść między innymi od strony Czeskiego Krumlova, natomiast zimą w niektórych miejscach działają wyciągi narciarskie.
Rozmberk nad Vltavou – chociaż trudno uwierzyć, że niewielkie miasteczko było przed wiekami siedzibą rodu Rozmberków, warto tam zaglądnąć, by zwiedzić to, co pozostało po dawnej świetności. Swój urok miejscowość zawdzięcza pięknemu położeniu w dolinie rzeki Wełtawy oraz zamkowi górującemu nad okolicą. Główna rezydencja Rozmberków powstała w XIII wieku i uzyskała w końcu renesansową formę. Zamek składa się z dolnej i górnej części, a najstarszym fragmentem jest Wieża Jakobińska o stożkowym zwieńczeniu. Przy okazji zwiedzania warto podpytać się kustosza o legendę dotyczącą Białej Damy, która ostatni raz pojawiła się na zamku podczas II wojny światowej. Zamek najlepiej widać z zabytkowego mostu ozdobionego figurą św. Wacława.
Vyssi Brod – w dolinie Wełtawy znajduje się jeszcze jeden klasztor Cystersów ufundowany w XIII stuleciu przez rodzinę Rozmberków. Warowny kompleks budynków położony w strategicznym miejscu dwa razy oparł się husyckiemu oblężeniu i dzięki temu zachował swój dawny urok, chociaż architektura przez lata zmieniała swój styl. Oprócz samego położenie na turystach największe wrażenie robią zabytkowe krużganki, sala kapitulna, gotycki kościół, bajeczna biblioteka oraz muzeum pocztowe. Klasztor można zwiedzić w godzinę poruszając się specjalnie wyznaczoną trasą turystyczną.
Pilzno – gdzie można napić się jednego z najlepszych piw na świecie? Oczywiście w stolicy regionu La Czeski, która zachowała znaczenie jako ważny ośrodek przemysłu i browarnictwa. Pilsner Urquell jest jednym z najbardziej docenianych piw na świecie i napić się go można w drugim co do wielkości mieście Czech, z historią sięgającą 1295 roku, w którym to Wacław II przy ważnym szlaku handlowym założył swój ośrodek. Intensywny rozwój Pilzna trwał do XVII stulecia i „wojny trzydziestoletniej”, po której uległ załamaniu, niemniej wiele pozytywnych zmian przyszło wraz z wybudowaniem pierwszego browaru w (1848r.) i huty żelaza w 1890 r. przez Emila Skodę, która w późniejszym okresie została przekształcona w fabrykę słynnych samochodów. Przed II wojną światową Pilzno trafiło na kilka lat do III Rzeszy i zostało wyzwolone w roku 1945 przez wojska amerykańskie. Do czasów dzisiejszych zachował się plan szachownicowy miasta i bogata architektura z XIX wieku. Turyści przybywający do Pilzna swoje kroki kierują w pierwszej kolejności do Browaru i Muzeum Piwowarstwa z własną piwiarnią Na Parkanu, by spróbować piwa wyznaczającego standard dla reszty świata i zakupić gadżety związane ze znaną marką. Miasto można zwiedzić bardzo szybko udając się bezpośrednio w kilka interesujących miejsc. Godna uwagi jest starówka z całkiem dużym rynkiem ozdobionym kamienną bryłą kościoła św. Bartłomieja. Budowę najwyższej w Czechach kościelnej wieży ukończono po pożarze w 1835 r., chociaż świątynia pochodzi z XV w., a ogrom przedsięwzięcia najlepiej ocenić ze specjalnego tarasu widokowego umieszczonego na wysokości ponad 60 m. Największym skarbem skrywanym we wnętrzach jest Pilzneńska Madonna – gotycka figurka świętej z XIII w., która w cudowny sposób przywróciła wzrok niewidomemu rzeźbiarzowi, gdy ukończył swe dzieło. Najpiękniejszym budynkiem na rynku jest ratusz wyróżniający się między szczytami renesansowych i barokowych kamieniczek. Wzrok przyciągają fasady takich budynków jak Cesarski Dom czy dom Pod Czerwonym Sercem, a najciekawszą ulicą pełną sklepów i przytulnych knajpek serwujących smażony ser jest ulica Prazska prowadząca aż do browaru. Najbardziej charakterystyczną budowlą spacerowego traktu jest Wieża Wodna z XVI w., z galerią prezentującą nowoczesne malarstwo, a także Masne Kramy, czyli dawne jatki (sklepy z mięsem). Na kufel zimnego piwa warto zajść do zabytkowej gospody U Salzmannu, by zaraz później udać się do udostępnionych podziemi, które powstawały na przestrzeni kilku wieków. Do najważniejszych zabytków należy także kościół Wniebowzięcia NMP i klasztor Franciszkanów, a największe wrażenie na spacerowiczach robi Wielka Synagoga z efektownymi biało-brązowymi wieżami zwieńczonymi czerwonymi kopułami dumnie górującymi nad miastem. Zgodnie z rozmiarami jest to największa tego typu świątynia w Czechach, druga w Europie po Budapeszcie i trzecia na świecie po Jerozolimie, chociaż nie jest tak wiekowa, gdyż wzniesiona dopiero w XIX stuleciu. Wnętrza świątyni można podziwiać w trakcie wysłuchiwania okolicznościowego koncertu lub podczas indywidualnego, pełnego zadumy spaceru. Istotnym punktem na mapie turystycznej Pilzna jest most Roosevelta z barokowymi figurami, a jeżeli ktoś ma jeszcze siły na zwiedzanie, powinien odwiedzić Muzeum Czech Zachodnich, Muzeum Etnograficzne lub Muzeum Skody poświęcone znanej w całej Europie marce samochodów. W Pilznie nie brakuje hoteli we wszystkich możliwych kategoriach, w których można zatrzymać się w drodze do Lasu Czeskiego.
Stary Plznec – nieopodal Pilzna znajduje się historyczne miasteczko pełne prastarej architektury. Już w XI w. działała tam mennica, do XIII stulecia wzniesiono osiem kościołów, a wzgórza Hurka strzegła rotunda św. Piotra z X stulecia – najstarsza budowla w kraju zachowana w tak dobrym stanie. Na zwiedzanie najlepiej wyruszyć z rynku ścieżką dydaktyczną w kierunku wzgórza, by po drodze minąć kilka świątyń, ratusz, kolumnę maryjną i zabytkową fontannę.
Stribro – historia starego miasta królewskiego sięga XII wieku i powstania osady górniczej trudniącej się wydobyciem srebra. Z turystycznego punktu widzenia najciekawszy jest piękny ratusz z XVI wieku ozdobiony bogatymi dekoracjami, klasztor minorytów z muzeum miejskim, pozostałości umocnień z czasów Władysława II w postaci bramy i wieża husycka.
Kladruby – chociaż miasteczko leży nieco na uboczu, turyści przyjeżdżają tam, by zwiedzić klasztor benedyktyński założony w 1115 r. przez księcia Władysława I. Zainteresować może dosyć dziwaczny styl architektoniczny kościoła Wniebowzięcia NMP, uważanego za szczytowe osiągnięcie architekta Jana Błażeja Santiniego. Zwiedzających zaskakuje bardzo długa nawa główna, kunsztownie wykonane i skomplikowane sklepienie oraz niespotykana kopuła wieńcząca świątynię. Wokół całego kompleksu poprowadzono ścieżkę dydaktyczną, z której można również podziwiać okoliczną przyrodę.
Horsovsky Tyn – dzieje miasta związane są z biskupstwem, które dotarło na te ziemie w XIII wieku oraz wczesnogotyckim zamkiem dzielnie odpierającym dwa husyckie oblężenia. Do dzisiejszych czasów zachowały się mury oraz kaplica. Zwiedzający mogą pokonać specjalnie przygotowaną trasę prowadzącą przez zamkowe komnaty, pomieszczenia gospodarcze i do pałacu murgrabiego. Zamek potrafi wywrzeć wrażenia, podobnie jak poprowadzony do niego mostek nad fosą.
Domazlice – główne miasto regionu Chodsko, który przed wiekami zamieszkiwały plemiona Chodów strzegące państwowych granic. Przebiegał tamtędy ważny szlak handlowy do bawarskiego Regensburga, dzięki któremu miasto pełniące ważne funkcje szybko zyskało przywileje. Do dziś zachowały się tam tradycje dawnych plemion, a w sierpniu odbywa się przyciągający turystów Festiwal Kultury Chodów. Zainteresować może niezwykle długi rynek z zabytkowymi kamienicami i wieża kościelna z XIII w. przypominająca latarnię morską, z której można rzucić okiem na panoramę miasta. Po średniowiecznej twierdzy ostała się okrągła wieża, w której założono muzeum przedstawiające barwną historię miasta i regionalne przedmioty folklorystyczne.
Klatovy – w roku 1260 król czeski Przemysł Ottokar II założył w tym miejscu miasto królewskie, które bardzo szybko zyskało ważną rangę i osiągnęło zamożność. Rozwój miasta w XVII wieku zahamowała „wojna trzydziestoletnia”, a wojska szwedzkie zagrabiły część dóbr materialnych. W krajobrazie rynku dominuje wysoka Czarna Wieża, z której szczytu przy dobrej pogodzie można podziwiać lasy sąsiedniej Bawarii, a także ratusz o pięknie ozdobionych ścianach. Ważnym miejscem turystycznym jest pojezuicki kościół Niepokalanego Poczęcia NMP, wzniesiony w XVII wieku przez włoskich architektów. Podziemia świątyni skrywają bowiem dostępne dla zwiedzających katakumby, w których dzięki specyficznemu mikroklimatowi można obejrzeć zmumifikowane ciała kilkudziesięciu szanowanych obywateli. Wśród pozostałych zabytków wyróżnia się także budynek Apteki, słynący ze wspaniałych barokowo-rokokowych zdobień, Biała Wieża i fragmenty murów obronnych.
Klasztor Plasy – w miasteczku ulokowanym w dolinie rzeki Strely znajduje się zachwycający barokowy kompleks klasztorny ufundowany w XII wieku przez króla Władysława II. Klasztor kilkukrotnie był przebudowywany i dzięki temu stał się jednym z największych takich kompleksów w Czechach. Na szczególną uwagę zasługuje tam kościół Wniebowzięcia NMP oraz kaplica królewska z interesującymi malowidłami ściennymi.
Tresc opisow dostarczana przez merlinx. Tachov – już w wieku XII książę Sobiesław kazał wybudować przy granicy niemieckiej zamek obronny, po którym przetrwały podziemia, część wieży i średniowieczne mury obronne. Na uwagę turystów zasługuje również kilka zabytkowych świątyń i klasztor franciszkański mieszczący w swych wnętrzach Muzeum Czeskiego Lasu.
Karlstejn – klejnot wśród czeskich grodów oblegany jest przez tłumy turystów i nie ma w tym nic dziwnego, gdyż znajduje się tam jeden z najciekawszych obiektów historycznych w Czechach. Otoczoną murami twierdzę, położoną na stromym zboczu nad rzeką Berounką, widać już z daleka. Królewski zamek wzniósł w wieku XIV król czeski Karol IV, by przechowywać tam skarby królewskie, w głównej mierze klejnoty koronacyjne i kolekcję świętych relikwii. Warownia przeżyła trudne chwile podczas XV-wiecznych „wojen husyckich”, niemniej zabudowa przetrwała do czasów dzisiejszych i cieszy się wyjątkowym zainteresowaniem zwiedzających. Po drodze do zamku mija się Muzeum Czeskich Szopek Bożonarodzeniowych i Muzeum Figur Wojskowych, a z daleka widać już Wielką Wieżę, wystrzeliwującą ku niebu gdzieś na horyzoncie. Kilka wariantów tras prowadzi turystów przez komnaty cesarskie, kaplicę Najświętszej Marii Panny ozdobioną XIV-wiecznymi freskami, ciekawą kaplicę św. Katarzyny oraz najważniejszą część, jaką jest wspomniana wieża. W jej wnętrzu można podziwiać wyjątkową kaplicę Świętego Krzyża, która jest bogato złocona i ozdobiona bezcennym cyklem malowideł, wykonanym przez Mistrza Teodoryka. Właśnie tam miały być przechowywane wszystkie insygnia królewskie wystawione obecnie w muzeach Wiednia i Pragi. Z powodu dużej popularności w miasteczku nieustannie rozstawione są stragany oferujące pamiątki i przekąski. Dodatkowo wokół zamku wyznaczono liczne szlaki spacerowe prowadzące do ciekawostek historycznych i przyrodniczych, dla których warto pozostać w okolicy nieco dłużej.
Veltrusy – położony na uboczu, ale ciekawy pałac sąsiadujący z zakolem Wełtawy. Letnia rezydencja o rdzawym kolorze powstała w XVIII wieku i należała do arystokratycznego rodu Chotków. Oryginalny kształt budowli w postaci gwiazdy, otoczony jest finezyjnym ogrodem skrywającym dosyć egzotyczne zabudowania (m.in. Pawilon Egipski i Pawilon Przyjaźni). Pokoje rezydencji mają rokokowy wystrój i eksponują przedmioty codziennego użytku, takie jak zabytkowe meble czy porcelana. Obiekt przypominający francuskie i włoskie posiadłości można zwiedzić korzystając z dwóch przygotowanych wariantów. Po zobaczeniu najistotniejszych miejsc warto złapać oddech na dziedzińcu z szemrzącą fontanną.
Nelahozeves – w niewielkiej miejscowości urodził się słynny czeski kompozytor Antonin Dvorak i jego pamięci poświęcone jest niewielkie muzeum zorganizowane w domu rodzinnym. Lokalną atrakcją jest jednak zamek z połowy XVI wieku, reprezentujący renesansową architekturę warowną. Wzrok przyciągają ozdobne dekoracje czeskiego stylu sgraffitowego na zewnątrz oraz wybitna kolekcja malarska wyeksponowana wewnątrz.
Zamek Okor – nad niewielką wsią górują ruiny potężnego i złowrogo wyglądającego zamczyska z XIV wieku. W zachowanych murach można doszukać się elementów gotyku, renesansu i baroku, a mroczna sylwetka szczególnie na tle zachodzącego słońca potrafi na turystach wywrzeć wrażenie.
Zamek Loucen – wyjątkowe miejsce łączące historię i dobrą zabawę. Wokół zabytkowego zamku znajduje się kompleks ogrodów-labiryntów, wkomponowanych w krajobraz parku zaprojektowanego w stylu angielskim. Dla dzieci przygotowano tam niekończące się atrakcje łączące wypoczynek z nauką. Niezwykłe i jedyne takie w Europie Labiryntarium oferuje rozmaite i pomysłowe labirynty oraz poszczególne obiekty rozrzucone po całym parku, w których dzieci i dorośli spędzą niezapomniane chwile.
Melnik – jedyne takie miasto w Czechach, w którym jednocześnie można podziwiać ciekawy zamek i degustować wino prosto z winnic rozsianych po okolicznych wzgórzach. Historia miejsca związana jest z księżną Ludmiłą, która wniosła miasto jako posag do małżeństwa z Borzowojem z rodu Przemyślidów. Winorośl do Melnika sprowadził z Burgundii Karol IV, wpływając tym samym na szybki rozwój regionu. Zwiedzanie najlepiej rozpocząć od zamku, w którym najciekawiej prezentują się komnaty z barokowymi meblami i interesująca ekspozycja malarska. Miłośnikom szlachetnych trunków z pewnością przypadną do gustu obszerne piwnice rozkładające się na trzech kondygnacjach. A co skrywają? – trzeba przekonać się osobiście i podążyć później na nieregularny rynek namesti Miru z ładnym ratuszem zwieńczonym wieżyczką, do którego przylega muzeum winiarstwa. W Melniku można jeszcze zwiedzić kościół św. Piotra i Pawła z udostępnioną kostnicą budzącą mieszane uczucia oraz zabytkową Bramę Praską wchodzącą w skład średniowiecznych murów miejskich. W mieście najlepiej pojawić się w trakcie trwania wrześniowego festiwalu wina Melnickie Vinobrani.
Kokorinsko – pagórkowato-leśne tereny z ładnymi dolinami i ciekawymi formami skalnymi, leżące w pobliżu Pragi, są doskonałym miejscem na złapanie oddechu i odpoczynek od gwarnej stolicy. Lasy doskonale nadają się na piesze wędrówki oraz wyprawy konne i rowerowe, którym sprzyja sieć poprowadzonych szlaków. W przyrodniczą scenerię dodatkowo wpisał się tajemniczy zamek z XIV wieku. Jeżeli ktoś ma więcej czasu może wybrać się na pobliską górę Vratenska Hora, oferującą wspaniałe widoki dzięki ustawionej tam wieży widokowej.
Góra Rip – miejsce ważne dla czeskich legend i nie tylko. Właśnie na Rip mieli w trakcie swojej wędrówki zatrzymać się na odpoczynek bracia Lech i Czech – założyciele państwa polskiego i czeskiego, w których ślad poszło słowiańskie plemię i wybudowało pod górą osadę. Warto pokonać niezbyt wymagający szlak, by dotrzeć na szczyt, z którego rozpościera się ujmująca panorama okolicy. Na samej górze mierzącej 459 m n.p.m. znajduje się zabytkowa rotunda św. Jerzego wspominana przez kronikarzy już w XII wieku, za czasów panowania Sobiesława I, który pokonał germańskie wojska w bitwie pod Chlmucem. Spoglądając na rozległe tereny Czech można wyobrazić sobie dawne dzieje, w których zrodziła się cywilizacja słowiańska.
Mlada Boleslav – do niezbyt ciekawego miasta zaglądają najczęściej miłośnicy motoryzacji, przed którymi swoje podwoje otwiera słynne Skoda Auto Muzeum poświęcone klasycznej już marce założonej w 1895 r. przez mechanika Laurina i księgowego Klementa. Wystawa jest podzielona na kilka sektorów, doskonale pokazuje dzieje motoryzacyjnej dumy Czechów i przedstawia unikatowe egzemplarze. Przy okazji pobytu w mieście warto także zwiedzić rynek ze Starym Ratuszem, późnogotycki pałac miejski Templ, kilka kościołów, zabytkowy zbór braci czeskich i gotycki zamek pamiętający liczne zwroty historii.
Konopiste – na wysokim wzgórzu i przy malowniczym parku nad jeziorem wznosi się jeden z najpiękniejszych czeskich zamków, który co prawda datowany jest na 1300 rok, ale kilka razy był przebudowywany. O czasach średniowiecza przypomina cylindryczna wieża, w której wieziono króla Wacława IV, natomiast cech typowych dla romantyzmu budowla nabrała pod koniec XIX stulecia, za czasów następcy tronu monarchii austro-węgierskiej Franciszka Ferdynanda d’Este, który regularnie przebywał tam wraz z małżonką Zofią. Zamach na arcyksięcia dokonany w 1914 r. w Sarajewie, był jedną z przyczyn wybuchu I wojny światowej, po której rozległe włości wraz z zamkiem trafiły w ręce Hohenbergów. Z racji tego, że d’Este był miłośnikiem polowań, podziwiać tam można niezwykłe kolekcje wypchanych zwierząt, zbroi i broni myśliwskiej, ale także renesansowe meble, salon księżnej, słynną miśnieńską porcelanę i wiele innych dzieł sztuki. Ciekawostką mogą być także zdobycze technologiczne z tamtego okresu, takie jak winda, elektryczność i wodociągi.
Lany – czeskie zamiłowanie do motoryzacji i wyścigów można zrozumieć w Muzeum Samochodów Sportowych, gdzie pieczołowicie przedstawiono historię sportów motorowych, począwszy od pierwszych oldtimerów, a skończywszy na najnowszych egzemplarzach znanych marek wyścigowych. Po zachłyśnięciu się znamienitymi cudami techniki, można zwiedzić dawny zamek i muzeum poświęcone pierwszemu prezydentowi Czech, Tomasowi Garrigue Masarykowi, który stworzył państwo czechosłowackie i pochowany jest na miejscowym cmentarzu.
Park Narodowy Krivoklatsko – w głęboko wciętej dolinie rzeki Berounki znajduje się objęty ochroną obszar oferujący turystom wyjątkowe walory przyrodnicze, dzięki którym został umieszczony na liście biosfery UNESCO. Park charakteryzuje się niezwykłym bogactwem flory oraz niezliczonymi szlakami i ścieżkami edukacyjnymi przecinającymi dziewicze lasy. W samym sercu parku skrywa się główna ozdoba, czyli zamek Krivoklat należący przez całe wieki do najważniejszych rodów królewskich. Pierwszy zameczek myśliwski istniał w tym miejscu już na początku XII w., niemniej obecna budowla, z której władcy wyruszali na uroczyste polowania, powstała sto lat później. Wzrok od razu przyciąga cylindryczna biała wieża, a wnętrza zachęcają do zwiedzania ozdobną kaplicą. Na terenie parku znajduje się jeszcze kilka innych atrakcji w postaci letniskowej miejscowości Skryje, grupy skalnej Nazabudickie Skaly i ruin zamku Tyrov.
Diabelskie Głowy – dosyć nietypowa atrakcja turystyczna w postaci ogromnych głów wyrzeźbionych w XIX wieku przez lokalnego artystę. Skalne rzeźby, przewyższające rozmiarem stojącego człowieka, kojarzą się z meksykańską cywilizacją Olmeków lub też z posągami na górze Nemrut Dagi w Turcji. Być może nie są one tak okazałe i stare, niemniej jeżeli kogoś interesują tego typu ciekawostki powinien udać się do wioski Zelizy, z której do intrygującego miejsca prowadzi stromy szlak.
Lidice – na mapie turystycznej Czech niestety figurują również miejsca związane z tragiczną historią II wojny światowej. Jednym z nich jest wioska Lidice, w której znajduje się muzeum i mauzoleum poświęcone ofiarom mordu, jakiego dokonali hitlerowcy na miejscowej ludności w odwecie za zamach na nazistowskiego gubernatora Czech i Moraw, Reinharda Heydricha. Straszliwe miejsce upamiętnia ciąg płaskorzeźb pod betonowymi arkadami i liczne pomniki. W muzeum można także obejrzeć film poświęcony tej tragedii.
Konepruskie Jaskinie – niedaleko Berouna znajduje się interesujący zespół jaskiń z pięknymi formacjami naciekowymi. Zwiedzający muszą przygotować się na godzinną wędrówkę w niezbyt przyjaznej temperaturze wynoszącej zaledwie 10°C. Jaskinie mają ciekawą historię, gdyż znaleziono tam szczątki ludów pierwotnych oraz odkryto XV-wieczną mennicę, w której fałszerze podrabiali monety.
Tocnik i Zebrak – duet zamków z XIII i XIV wieku, do których prowadzą turystyczne szlaki. Do czasów dzisiejszych zachowały się niektóre elementy w postaci owalnych wież, murów, komnat niewiadomego pochodzenia i pomieszczeń gospodarczych. Na wyprawę warto zabrać latarkę, by zajrzeć do najciemniejszych zakamarków skrywających średniowieczne tajemnice.
Perlov nad Labem – wyjątkowy skansen i Muzeum Etnograficzne Połabia jest miejscem, w którym można przenieść się w przeszłość i wyobrazić sobie, jak wyglądało życie w XVIII wieku. Na skansen założony w 1895 roku składa się kilkadziesiąt obiektów obrazujących między innymi życie na wsi i tradycje ludowe. Ciekawe jest także jeszcze jedno muzeum, w którym wyeksponowano zabytkowe motory i rowery.
Klasztor Sazava – na początku XI wieku, nad rzeką Sazava, książę Oldrich po spotkaniu pustelnika Prokopa postanowił założyć klasztor, który z biegiem lat zasłynął jako ośrodek słowiańskiego piśmiennictwa i liturgii. Chociaż klasztor kilkukrotnie zmieniał wygląd architektoniczny, na turystycznych znawców czekają gotyckie freski i kilka zagadek z dziedziny historii sztuki. Interesująca z pewnością jest wystawa poświęcona dziejom Korony Czeskiej oraz barokowy kościół św. Prokopa, w którym spoczywają relikwie pustelnika. Okolica jest atrakcyjna dla wodniaków, gdyż meandrująca rzeka tworzy wiele miejsc pięknych krajobrazowo i sprzyjających spływom kajakowym.
Czesky Sternberk – potężny zamek wznoszący się w zakolu rzeki Sazavy widać już z odległości kilkudziesięciu kilometrów, a wraz z przybliżaniem się wysokie mury budzą turystyczny respekt. Budowla wybudowana w XIII wieku przez większość czasu należała do znanej w Czechach rodziny Sternberków. Chociaż konstrukcja zamku może wydawać się toporna i nie przypomina baśniowych pałaców, wnętrza skrywają między innymi zdobiony Żółty Salon i rokokową kaplicę św. Sebastiana. Największe kolejki ustawiają się zawsze do wieży widokowej, z której doskonale widać rzekę i pobliską miejscowość.
Sedlec – na przedmieściach miasta Kutna Hora znajduje się dzielnica z dwoma ciekawymi miejscami. Jednym z nich jest kościół Wniebowzięcia NMP z barokowymi relikwiarzami kryjącymi ciała-relikwie dostojników kościelnych oraz niezwykła kostnica – Kaplica Czaszek, będąca miejscem pochówku czeskiej szlachty. Powinni tam raczej zajrzeć wyłącznie turyści o mocnych nerwach, gdyż to, co zobaczą, może przechodzić wszelkie oczekiwania. Przez długie lata pochowano tam kilkadziesiąt tysięcy osób, z kości których wykonane jest niemalże wszystko: dzwony, kielichy, tarcze herbowe, napisy i żyrandol. Po tak makabrycznym, ale niezwykle intrygującym doświadczeniu ,warto udać się na łono natury, by odpocząć od artystycznych wizji niejakiego Frantiska Rinta.
Kutna Hora – miasto leżące zaledwie godzinę drogi od Pragi jest obowiązkowym punktem na mapie turystycznej Czech, który został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO i potrafi tak samo wprawić w osłupienie jak stolica kraju. Kutna Hora powstała w XIII wieku za sprawą odkrycia w okolicy bogatych złóż srebra i szybko przeobraziła się w jedno z najważniejszych miast średniowiecznej Europy. Król Wacław II sprowadził z Florencji specjalistów, którzy założyli mennicę i przyczynili się do stworzenia kosmopolitycznego oblicza. Chociaż część zabudowy ucierpiała podczas „wojen husyckich” w XV wieku, a wyczerpanie złóż srebra zahamowało rozwój gospodarczy, przetrwały pojedyncze obiekty, których poznanie może zająć nawet cały dzień. Miłośników architektury z pewnością nie ominie zwiedzanie obiektów sakralnych i tutaj na pierwszy plan wysuwa się najstarsza świątynia w mieście, jaką jest kościół św. Jakuba z XIV wieku z cennymi obrazami czeskich mistrzów. Drugim zabytkiem klasy zerowej, widniejącym najczęściej na regionalnych kartkach pocztowych jest katedra św. Barbary – świątynia porównywana z najznamienitszymi budowlami gotyckimi w Europie. Gdy wyjątkowa bryła ukaże się turystycznym oczom, na myśl przychodzi „szczyt Andów patagońskich” lub „czeska korona” powstała dzięki hojności górników i wysiłkowi nadwornych architektów. Kościół przykryty trzema kopułami ozdabiają z zewnątrz kunsztownie wykonane przypory, figurki i żygacze, czyli rynny charakterystyczne dla tego okresu. Wspaniała nawa główna zwieńczona jest przepięknym, późnogotyckim sklepieniem, pod którym podziwiać można olśniewający ołtarz główny rozpływający się w promieniach światła rozszczepionego przez witraże. Część malowideł poświęcona jest patronce górników, św. Barbarze i jej podopiecznym przedstawionym podczas pracy. Turystyczne emocje związane ze zwiedzaniem tej wyjątkowej świątyni warto ostudzić na starówce, gdzie można zasiąść w ogródku piwnym i napić się kawy lub piwa. Delektując się chociażby Litovelem można spojrzeć na Kamienną Fontannę z XV-wiecznym rodowodem, a później udać się ul. Husovą pod wspaniałą Kolumnę Morową, mijając po drodze Dum U Marmoru wyróżniający się pięknymi malowidłami i portalem. Miłośnicy zabytkowych miast powinni jeszcze zwiedzić: Dwór Włoski, w którym mieściła się mennica i bito srebrne, praskie grosze (obecnie znajdują się tam zrekonstruowane warsztaty i kolekcje monet), Muzeum Alchemii poświęcone średniowiecznemu pozyskiwaniu metali szlachetnych, Muzeum Srebra z podziemnymi tunelami starej kopalni, kaplicę Bożego Ciała z pięknym widokiem na miasto i wiele innych ciekawych zabytków. Wąskimi uliczkami warto także dotrzeć na biegnącą wzdłuż murów uliczkę Ruthardka, która pełna jest małych knajpek i sklepików z pamiątkami. Ponadto Kutna Hora oferuje turystom mnóstwo miejsc noclegowych na każdą kieszeń i świetne gospody. Nie brakuje tam również koncertów, wystaw i różnorodnych festiwali sprzyjających zwiedzaniu miasta.
Hradec Kralove – historia Wysoczyzny ściśle związana jest z miastem położonym u zbiegu rzek Orlicy i Łaby, i tam należy szukać najznamienitszych zabytków. Klimat starówki i wąskich uliczek wspomagany jest ciekawym architektonicznie śródmieściem, muzeami, galeriami i wieloma innymi atrakcjami. Hradec Kralove pełni również funkcję najważniejszego ośrodka administracyjnego, przemysłowego, akademickiego i kulturalnego tej części kraju. Główne miasto Czech Wschodnich zalicza się do najstarszych zespołów miejskich, gdyż ufortyfikowany gród znajdował się w tym miejscu jeszcze przed powstaniem państwa czeskiego w X wieku, przy szlaku przebiegającym z Krakowa do Pragi. W XI stuleciu wybudowano zamek oraz kościół św. Jana Chrzciciela, w mieście przebywali kolejni królowie, a później mieszkały wdowy po zmarłych monarchach i stąd właśnie pochodzi nazwa – Gród Królowych. Wysoka ranga miasta świadczy o obecnym planie urbanistycznym i murach miejskich wzniesionych dla obrony zgromadzonego bogactwa. W czasie „wojen husyckich” (XV w.) Hradec był ważnym ośrodkiem husytyzmu, a „wojna trzydziestoletnia” doprowadziła do znacznych zniszczeń, co z kolei przyczyniło się do renesansowej odbudowy. Niestety najazdy pruskie spowodowane konfliktem między Marią Teresą i królem Fryderykiem II w znacznym stopniu zniszczyły region i negatywnie wpłynęły na rozwój gospodarczy. W XIX wieku rozebrano fortyfikacje i stworzono pierwsze połączenie kolejowe, a na początku XX stulecia, na prawym brzegu Łaby, powstała nowa dzielnica z modernistyczną architekturą. Na starówkę składają się w sumie dwa rynki, przy których ulokowało się kilka ciekawych zabytków. Najważniejszym z nich jest katedra św. Ducha – monumentalna, gotycka budowla z dwiema bliźniaczymi wieżami, zbudowana w XIV wieku z cegły, co jest architektoniczną rzadkością. Warto zaglądnąć do wnętrza ze sklepieniem ozdobionym herbami i pięknym ołtarzem, by poczuć ducha historii drzemiącego w starych murach. W pobliżu świątyni wznosi się Biała Wieża z ogromnym dzwonem, z której widok na starówkę jest godnym polecenia tematem na zdjęcie. Trudy wspinaczki na wieżę można później złagodzić chłodnym napojem wypitym w pobliskim browarze – Mestsky Pivovar. Na rynku znajduje się również ratusz, pałac biskupi i kaplica św. Klemensa. Po spożyciu posiłku w którejś z arkadowych restauracji, można przespacerować się wąskimi uliczkami, w celu zobaczenia wspaniałych kamieniczek z własnymi nazwami i historiami. Przykładowo warto zwrócić uwagę na Dom U Niebieskiej Gwiazdy, Dom U Złotego Lwa, Dom U Czarnego Orła czy Dom U Białego Jednorożca, by przekonać się, że miasto żyje własnym życiem i zwraca na siebie uwagę ciekawą architekturą. Naprzeciwko kościoła jezuickiego z XVII wieku wznosi się Galeria Sztuki Współczesnej uchodząca za najlepiej wyposażoną w kraju i tam można spędzić kilka estetycznych uniesień. A gdy zbytnio doskwiera upał, warto zajść do zacisznego parku – Jiraskove Sady i spojrzeć na magiczne miejsce, gdzie Orlica wpada do Łaby. Jeżeli ktoś ma więcej czasu, może z powodzeniem wyruszyć na zwiedzanie Nowego Miasta, do którego prowadzi most Praski. Znajduje się tam Muzeum Czech Wschodnich z makietą pokazującą miasto w XIX wieku i plac Masarykovo namesti z modernistycznym wyglądem. Wraz z małymi dziećmi warto przenieść się do odległej Amazonii – zapewnia to Obri akwarium ze szklanym tunelem pod powierzchnią wody i mnóstwem przedstawicieli z najodleglejszych zakątków świata. W Hradec Kralove często rozbrzmiewają dźwięki saksofonu, klarnetu i fortepianu, regularnie organizowane są cenione imprezy muzyczne oraz szereg wydarzeń kulturalnych, na których potrzeby udostępniona jest dobra baza noclegowa o każdym standardzie.
Kuks – zespół barokowych budowli górujących nad okolicą jest pozostałością po XVIII-wiecznym uzdrowisku założonym przez hrabiego Franza von Sporck. Prywatny kurort bardzo szybko stał się spełnieniem wypoczynkowych marzeń i leczniczymi źródłami przyciągał takie sławy jak Beethoven czy Bach. Niestety bajkowy sen Sprocka przeminął wraz z powodzią, która zniszczyła większość zabudowań, niemniej to wszystko, co pozostało po kataklizmie, nadal robi wrażenie. Uwagę przyciąga dawny szpital z kościołem Trójcy Świętej oraz zespół słynnych rzeźb zdobiących taras z widokiem na okolicę. Posągi dłuta Matthiasa Brauna przedstawiają postacie kobiece, składają się na dwa kontrowersyjne cykle zatytułowane „Cnota i Występek” i być może wzbudzą zainteresowanie miłośników historii sztuki. Ponadto warto zwiedzić zabytkową aptekę, w której mieści się Muzeum Farmacji oraz wypielęgnowany ogród zachęcający cieniem do wypoczynku.
Betlem – turyści odwiedzający Kuks zaglądają również do pobliskiej miejscowośći, gdzie rzeźbiarz Matthias Braun na zlecenie hrabiego Sporcka wykonał grupę barokowych rzeźb. Mimo zniszczeń, kamienne rzeźby stanowią jedyny taki zespół łączący sztukę i przyrodę, będąc tym samym powodem krótkiej przechadzki.
Dvur Kralove nad Labem – w dawnej rezydencji czeskich królów znajduje się wyjątkowy ogród zoologiczny założony w 1946 r. przez zafascynowanego Czarnym Lądem czeskiego podróżnika Josefa Vagnera. Część ogrodu jest klasycznym zoo, natomiast drugą część przeznaczono na unikalne safari podkreślone dodatkowo afrykańską roślinnością. Warto pojawić się tam w sezonie wakacyjnym, kiedy organizowane jest ekscytujące nocne safari.
Josefov – gratka dla miłośników fortyfikacji, będąca znakomitym przykładem wojskowego miasteczka z przełomu XVIII i XIX wieku. Budowę twierdzy stanowiącej obecnie dzielnicę miasta Jaromer, rozpoczęto w 1780 r. na rozkaz cesarza Józefa II. Twierdza mogąca pomieścić 12 tys. żołnierzy miała bronić Czechy przed najazdami pruskimi, niemniej podczas I wojny światowej posłużyła za ogromny obóz jeniecki, a w trakcie II wojny światowej jako baza armii hitlerowskiej. Do 1991 roku stacjonowali tam żołnierze radzieccy, po czym twierdzę przekształcono w miejski zespół zabytkowy. Na turystów, oprócz interesującej zabudowy, czeka tam przyprawiający o gęsią skórkę system podziemnych korytarzy oraz Muzeum Kolejnictwa organizujące przejażdżki zabytkową ciuchcią. Przy okazji warto zwiedzić sam Jaromer, w którym zachowało się kilka zabytkowych kościołów i kubistycznych budynków.
Chlumec nad Cidlinou – w sennym miasteczku znajduje się jedna atrakcja przyciągająca turystów. Jest nią pałac Karlova Koruna zbudowany w XVIII wieku na polecenie hrabiego Franciszka Ferdynanda Kinskiego – kanclerza i łowczego królewskiego. Nazwa budowli wykorzystywanej głównie do celów reprezentacyjnych, nawiązuje do wizyty cesarza Karola VI, który pojawił się tam tuż po koronacji w Pradze. Pałac zachwyca nietypowym wyglądem przypominającym koronę królewską i zwraca uwagę cylindrycznymi częściami, od których odstają trzy piętrowe skrzydła. Wysoki poziom architektoniczny pałacu podkreśla dodatkowo rozległy park angielski z wieloma cennymi roślinami. W pałacowych wnętrzach można zwiedzić przestronne sale, ekspozycję poświęconą historii rodziny Kinskych i hodowli koni oraz zbiór trofeów łowieckich.
Litomysl – w ślicznym zabytkowym mieście można poczuć się wyjątkowo za sprawą odrestaurowanej starówki oraz dzięki wszechobecnej muzyce jednego z najbardziej znanych czeskich kompozytorów – Bedricha Smetany. Pierwsza osada związana była z X-wiecznym zamkiem oraz klasztorem z XII stulecia, przy którym organizowało się życie miejskie. Przez centrum prowadziła droga łącząca Morawy i Czechy, a siedziba biskupstwa ustanowiona przez papieża Klemensa VI odgrywała ważną rolę aż do „wojen husyckich” i zajęcia miasta przez wojska Jana Zizki. Z turystycznego punktu widzenia najbardziej wartościowy jest spacer po wyjątkowym, długim rynku przypominającym ulicę pełną knajpek, sklepów i restauracji ulokowanych w odrestaurowanych kamieniczkach. Warto dokładnie przyjrzeć się wieży ratuszowej, na której znajduje się zegar i tablica z miarą czeskiego łokcia, a także pięknej, renesansowej kamienicy, jaką jest Dom Pod Rycerzami. Uliczki wokół centrum prowadzą do kilku kościołów oraz tunelu łączącego dolne i górne miasto. Z ciasną zabudową starówki korespondują klasztorne ogrody skrywające w zieleni fontannę z grupą rzeźb, a także zamek reprezentujący Litomysl na turystycznej mapie Czech. Ta wyjątkowa budowla wzniesiona w XVI wieku przez włoskich architektów ozdobiona jest sgraffitowymi dekoracjami i skrywa we wnętrzu arkadowy dziedziniec. Trasa zwiedzania prowadzi między innymi przez dobrze zachowany teatrzyk, elegancko umeblowane pokoje, renesansową kaplicę św. Michała i salę bankietową. W dawnych ujeżdżalniach znajduje się Muzeum Rzeźby i Architektury Antycznej, z kolei naprzeciwko zamku wzniesiono browar, w którym w 1824 r. urodził się Bedrich Smetana i właśnie jego życie upamiętnia niewielkie muzeum. Wśród pozostałych ciekawostek Litomysla wyróżnia się jeszcze jedno miejsce zwane Portmoneum. Galeria wyglądająca co prawda jak zwykły dom, skrywa we wnętrzach nieco ekscentryczne malarstwo Josefa Vachala, pełne dziwacznych form oraz religijnych i mistycznych aluzji. Warto również pamiętać, że w mieście organizowanych jest mnóstwo różnych festiwali obsługiwanych przez dogodną bazę hotelową.
Czeska Linia Maginota – bardzo nietypowa atrakcja skierowana jest głównie do miłośników militariów, niemniej może także zainteresować turystów lubiących spacerować po lesie. Czeskie fortyfikacje powstały w latach 1935-1938 jako obrona granic przed inwazją ze strony Niemiec. W strategicznych miejscach zbudowano najpotężniejsze bunkry, a także szereg mniejszych konstrukcji o różnorakim przeznaczeniu. Umocnienia w sumie można podziwiać schodząc z Velkej Destny, a także na całej linii ciągnącej się wzdłuż granicy z Polską, między twierdzą Dobrosov w okolicach Nachodu, a twierdzą Hanicką. Ta ostatnia zasługuje na szczególną uwagę, gdyż jest jedną z największych atrakcji regionu i znajduje się 65 km na wschód od Hradca Kralove. Cały obiekt składa się z kilku fortec połączonych podziemnym labiryntem i pozwala zapoznać się z czeskimi tradycjami wojskowymi.
Pardubice – z pewnością do odwiedzin w mieście zachęca jego wielkomiejski charakter, gonitwy konne oraz wyjątkowy smak pardubickiego piernika, który w najróżniejszych kształtach był już pieczony od XV wieku. Warto zwrócić uwagę na sięgającą XII stulecia historię miasta, związaną z okresem panowania Wilhelma II z Pernstejnu oraz mecenasa sztuki Arnosta z Parubic, który zaini